베트남 전쟁 중 한국군 청룡여단의 괴룡1호 작전에 관한 연구: 퐁녓-퐁니 양민학살사건을 중심으로 = A Study of the Monster Dragon Operation I by the ROKMC during the Vietnam War: Focused on the Phong Nhat-Phong Nhi Civilian Massacre

다국어 초록 (Multilingual Abstract)

This paper deals with a civilian massacre which has been reported to be committed by the ROKMC during the Vietnam War. The tragic affair happened in the hamlets of Phong Nhat and Phong Nhi during the `Monster Dragon Operation I(1968.1.30.~1968.2.28.).` It has stirred up a fierce controversy between the Vietnam War veterans and the progressive group in the Korean society. There are three main points of the argument. The first point is about the exact number of civilian victims. Statistical information has been different among the U.S. and Korean joint investigation team, the local history of hamlets and the exhibition materials of local museum. The second issue is about politico-military identity of the civilian victims. The concern is whether the victims were innocent people or covet pro-communist villages, armed guerrilla. The third one is about the true nature of the accident. It is also whether the ROKMC shot the victims dead as a retaliatory act or as a tactical action during the march. The paper tries to get at the truth on the basis of field research and local materials.

참고문헌 (Reference)

1 최용호, "한권으로 읽는 베트남 전쟁과 한국군" 국방부 군사편찬연구소 2004

2 권헌익, "학살, 그 이후: 1968년 베트남전 희생자들에 대한 추모의 인류학" Archive 2012

3 국방부, "파월한국군전사(1968. 1. ~1968. 6.)"

4 국방부, "월남전쟁 파월한국군 전쟁사료, 14: 해병 제2여단 청룡부대(전투상보)"

5 최칠호, "베트남 전쟁시 호이안 시 전투교훈" 국방부군사편찬연구소 (47) : 85-118, 2002

6 "https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%90%81%EB%8B%88%C2%B7%ED%90%81%EB%84%9B_%EB%A7%88%EC%9D%84_%ED%95%99%EC%82%B4_%EC%82%AC%EA%B1%B4"

7 "https://en.wikipedia.org/wiki/Vietnam_War#Insurgency_in_the_South.2C_1954.E2.80.9360"

8 "https://en.wikipedia.org/wiki/Role_of_the_United_States_in_the_Vietnam_War#Americanization"

9 "http://yume.vn/bac-dia-tau-tu-35d1c3f9.html"

10 "http://www.ohmynews.com/ NWS_Web/View/at_pg.aspx?CNTN_CD=A0000023943"

11 "http://legacy.h21.hani.co.kr/h21/data/L000131/1p941v0i.html"

12 "http://h21.hani.co.kr/arti/cover/cover_general/1036.html"

13 "http://h21.hani.co.kr/arti/PRINT/1036.html"

14 "http://blog.daum.net/vietvetpusan/4369813"

15 Jack Shulimson, "U.S. Marines in Vietnam: The Defining Year 1968" History and Museums Division, Headquarter, U.S. Marine Corps 1997

16 Điện Bàn, "Tư liệu : Vụ thám sát tại cây Da Dù" Phong Nhị, Diện An 1995

17 Đảng Bộ Xã Điện An, "Lịch sử Đấu tranh Cách mạng của Đảng Bộ và Nhân dân Xã Điện An(1930-1975)" Nhà Xuất bản Đà Nẵng 2010

18 Đảng Bộ Xã Điện An, "Lịch sử Đấu tranh Cách mạng của Đảng Bộ và Nhân dân Xã Điện An(1930-1975)" Nhà Xuất bản Đà Nẵng 2001

19 Đảng bộ Huyện Điện Bàn, "Lịch sử Đảng bộ Huyện Điện Bàn(1930-1975)" Nhà Xuất bản Đà Nẵng 2003